از امروز سایت «فرهنگسرای اسپرانتو در ایران» رسما رونمایی شده است.
اهداف سایت از این قرار است:
۱. گردآوری، طبقه‌بندی و بازنشرِ ترجمه‌های انجام‌شده از ادبیات فارسی به اسپرانتو
۲. گردآوری، طبقه‌بندی و بازنشرِ ترجمه‌های انجام‌شده از ادبیات اسپرانتو به فارسی
۳. گردآوری، طبقه‌بندی و بازنشرِ آثار ادبی و هنریِ اسپرانتیست‌های ایرانی بزبان اسپرانتو
۴. ایجاد پایگاهِ داده‌ی جامع از تمام داده‌های مربوط به ایران و ایرانیان در زبان اسپرانتو
نشانی سایت www.kulturo.ir
پیش از بنیان‌گذاری سازمان جوانان اسپرانتودان ایران در سال ۱۳۷۲ حداقل سه تلاش نافرجام در سه نقطه کشور قابل ردیابی و در خور توجه است که نشان از نیاز به ایجاد چنین تشکلی بوده است.
تلاش اول مربوط است به «کانون فرهنگی امید» در شهر شیراز که اوایل دهه شصت خورشیدی شروع به فعالیت کرد و حتی نشریه‌ای هم مدتی چند منتشر کرد اما موفق به ایجاد موج فراگیر نشده دچار خاموشی شد.
تلاش دوم در شهر مشهد به همت سه یار دبیرستانی و با محوریت محمد پاکروان به نام «جنبش جوانان اسپرانتودان ایران» در نیمه دهه شصت شروع به فعالیت کرد اما این حرکت هم دچار توقف شد و راه به جایی نبرد.
تلاش سوم این بار در شهر تبریز اتفاق افتاد که بانی آن شاهرخ شهرام بود و تقریباً هم‌زمان یا کمی بعد از تلاش‌های جوانان مشهدی بود. فعالیت‌های جوانان تبریزی هم منجر به نتیجه مطلوب نشد و با پاسخ درخوری از سوی نماینده وقت انجمن جهانی اسپرانتو در ایران مواجه نشد و موجب برخوردهایی هم شد …
فاکتورهای زیادی را می‌توان به‌عنوان عدم موفقیت جنبش‌های مورداشاره برشمرد که گذشته از عدم شناخت نسبی نسبت به جنبش بین‌المللی اسپرانتو و ارتباط فرا کشوری، همچنین فضای نامطلوب دهه شصت که با جنگ نیز عجین شده بود در کل مانع بزرگی برای فعالیت گروه‌های مدنی بود.
همه عوامل و پیشینه‌های این‌چنینی موجب شدند که در سال ۱۳۷۲ سازمان جوانان که نیاز بدان از دهه پیشین حداقل از سه منطقه کشور اعلام شده بود در تهران اما نه با محوریت تهران ایجاد شود.
پدیده اسپرانتو (La Fenomeno Esperanto) نام کتابی است نوشتهٔ ویلیام الد، نویسندهٔ نامدار اسپرانتیست اسکاتلندی که چندین بار نامزد دریافت جایزهٔ ادبی نوبل شد.
این کتاب در سال ۱۹۸۷ به مناسبت جشن صدسالگی زبان اسپرانتو توسط انجمن جهانی اسپرانتو (که دارای روابط رسمی با سازمان ملل متحد و یونسکو است، و مقر آن در شهر رتردام هلند است) منتشر گردید.
فصل‌های ۸ گانهٔ این کتاب به بررسی و معرفی مشکلات ناشی از فقدان زبان مشترک جهانی و ابعاد گسترده و پیامدهای وخیم و گوناگون آن، راه‌حل‌های تئوریک و عملی ارائه‌شده برای حل این مشکل و راه‌حل بهینهٔ ارائه‌شده، یعنی زبان فرا ساختهٔ اسپرانتو و ادبیات و فرهنگ اسپرانتو می‌پردازد. ترجمهٔ فارسی این کتاب به همراه پیوست‌های چهارده‌گانه که توسط احمدرضا ممدوحی اقتباس، ترجمه و تألیف شده است در ایران تحت عنوان «پدیده اسپرانتو: راه‌حل مشکل زبان بین‌المللی» توسط نشر آرویج در سال ۱۳۸۶ منتشر و روانه بازار شده است.
پست مرتبط: رادیو گفتگو: برنامه‌ی اندیشه‌های روبرو، درباره‌ی کتاب “پدیده اسپرانتو“
کتاب زبان جهانی اسپرانتو (تاریخچه و زبان‌شناسی تطبیقی) نوشته پی یر ژانتون که توسط محمد جواد کمالی ترجمه شده است و در اسفند ۱۳۷۶ به‌وسیله انتشارات عطایی چاپ و منتشر شده است از معدود کتاب‌های آکادمیک و ارزشمندی است که بررسی و واکاوی بسیار دقیقی از زبان بین‌المللی اسپرانتو و جنبش اسپرانتو در جهان و جنبش بین‌المللی آن را به مخاطبان فارسی‌زبان ارائه می‌دهد. این کتاب ابتدا به‌عنوان رسالهٔ دانشگاهی و سپس به‌عنوان کتاب مستقل توسط مترجم در ایران منتشرشده است.
کتابشناسی و اطلاعات فنی بیشتر را در این نشانی بخوانید.
کدام شعر از کدام شاعر ایرانی، توسط چه کسی و چه زمانی و در کجا منتشر شده است؟
از ایران چه کسانی به اسپرانتو تولید محتوا کرده‌اند و یا می‌کنند؟
چگونه می‌توان به منابع فوق دسترسی پیدا کرد؟ بانک اطلاعات نویسندگان و مترجمان ایرانی اسپرانتو و مطالب منتشرشده در کجا قرار دارد؟
از ادبیات کهن ایرانی چه مقدار، از کدام ادیب و توسط چه کسانی و در کجا منتشرشده است؟
در حال حاضر چه کسی در حال کار و یا ترجمه چه متنی به اسپرانتو هست؟
کارهای تازه اسپرانتودان‌های ایرانی چی هست؟
…
در نظر داریم در پاسخ به پرسش‌های فوق و ده‌ها پرسش مرتبط دیگر پروژه برپایی یک سایت ویژه «فرهنگ و ادبیات ایران به اسپرانتو و اسپرانتو به فارسی» را به انجام برسانیم.
هدف:
۱. گردآوری، طبقه‌بندی و بازنشر ترجمه‌های ادبیات فارسی به اسپرانتو
۲. گردآوری طبقه‌بندی و بازنشر ترجمه‌های ادبیات اسپرانتو به فارسی
۳. گردآوری و بازنشر آفریده‌های فرهنگی/ادبی ایرانیان به اسپرانتو
۴. تشویق اسپرانتودانان ایرانی به آفرینش‌های ادبی/فرهنگی و ترجمه از ادبیات فارسی به اسپرانتو
۵. بانک اطلاعات همه داده‌های اسپرانتو مربوط به ایران و ایرانیان در هر کجایی که منتشر شده است و یا در حال انتشار و انجام است
۶. بانک اطلاعات همه داده‌های اسپرانتو به زبان فارسی باقابلیت جستجو در سرفصل و متن برای دسترسی آسان علاقه‌مندان و پژوهشگران به موضوع
۷. اختصاص بخش ویژه برای تولید محتوا توسط اسپرانتودان‌های ایرانی درزمینه‌های گوناگون اعم از شعر، داستان، ترانه، موسیقی، کلیپ و… با برپایی مسابقات ادبی و فرهنگی|هنری و داوری مراجع ذیصلاح به‌منظور ارتقای سطح کیفی و کمی دانش اسپرانتوی اسپرانتودان‌های ایرانی
اگر پنج نفر قول همکاری در برپا ساختن سایت و یا مشارکت مالی در هزینه‌های آن را بدهند، این پروژه بزرگ استارت خواهد خورد.
مشارکت مالی حداقل ۵۰۰۰ تومان در سال (قابل پرداخت به صندوق انجمن اسپرانتوی ایران خواهد بود). هدف جلب مشارکت حتی به‌صورت سمبلیک است وگرنه هزینه برپایی، نگهداری و ایجاد چنین سایتی که قائم به خود خواهد بود بیشتر از این مبلغ است.
علاقه‌مندان به مشارکت در این پروژه لطفاً با نشانی زیر تماس بگیرند
ایمیل: torabireza@gmail.com
تلگرام: torabireza@
برای کسانی که اسپرانتو می‌آموزند تنفس فضای اسپرانتویی و لذت بردن از بودن در محیطی که دیگر اسپرانتودانان هم در آن حضور دارند یک نیاز بنیادی و ضروری است.
ما دربارهٔ اینکه آیا در دوران نخستین ورود اسپرانتو به ایران گلگشتهای اسپرانتویی هم انجام می‌شده است یا نه اطلاعاتی نداریم. اطلاعات ما مربوط می‌شود به سالهای پایانی دهه پنجاه شمسی که افراد زیادی در ایران اسپرانتو فراگرفتند و نیاز به انجام برنامه‌های تفریحی اسپرانتو هم ایجاد شد.
محمد پزشکی دندان‌پزشک جوان ساکن کرج، از اولین سازمان دهندگان گلگشتهای اسپرانتویی در ایران است که برنامه‌هایی را در سالهای پایانی دهه پنجاه و اوایل دهه شصت خورشیدی در شهرهای تهران و کرج سازماندهی و اجرا کرده است اما چون این برنامه‌ها در حلقه محدود دوستان و آشنایان بوده است فراگیری چندانی نداشته است و از یاد نبریم که در آن روزگار اسپرانتو فاقد تشکیلات بوده است و همان مقدار فعالیت هم در نوع خود ارزشمند بوده است.
در اوایل دهه هفتاد شمسی که سازمان جوانان اسپرانتودان ایران ایجاد شد برگزاری گلگشت‌ها و اردوهای اسپرانتویی هم در دستور کار آن قرار گرفت و از سال ۱۳۷۴ برنامه‌های گوناگونی را اجرا کرد.
عباس باغستانی، رضا ترابی، صادق کرمی، محمدرضا تشکری، رضا حاجی حسنلو، عباس خسروآبادی، محمدرضا فولادخواه، فرمهر امیردوست، بابک سروش ازجمله کسانی هستند که در برنامه‌ریزی و مسئولیت برگزاری گلگشتهای اسپرانتویی در چارچوب انجمن اسپرانتو نقش داشته‌اند.
گلگشت‌هایی که در چارچوب انجمن برگزار شده‌اند از برنامه‌های یک روزه در تهران و اطراف تا چندروزه در بیشتر نقاط کشور و حتی کشورهای همسایه (آذربایجان و ارمنستان) را شامل هستند.
این برنامه‌ها باعث آشنایی نزدیک اسپرانتودانان نقاط مختلف کشور با همدیگر و ایجاد دوستی و ارتباط بیشتر شده است.
حضور پزشکان اسپرانتودان در جنبش اسپرانتوی ایران به نسبت جمعیت اسپرانتودانان ایرانی حضور پررنگی هست که می‌توان به دکتر محمد پزشکی (جراح دندان‌پزشک) پیشاهنگ جامعه پزشکی در جنبش اسپرانتو و در زمان خود بسیار فعال و از حامیان نخستین سازمان جوانان اسپرانتودان ایران، دکتر جمشید احمدی، دکتر کیهان صیادپور (متخصص قلب کودکان)، دکتر محمد هادی امام هادی (متخصص پزشکی قانونی)، دکتر ناهید نامدارپور (جراح دندان‌پزشک)، دکتر حامد صوفی (داروساز) و… اشاره کرد. در دهه ۱۳۶۰ خورشیدی بودند تنی چند از پزشکان اسپرانتودان در ایران که سربرگ‌های خود را مزین به آرم و نشان اسپرانتو کرده بودند و شبکه‌ای را تشکیل داده بودند. بیشتر آنان در استان‌های تهران و مرکزی و به‌ویژه شهر اراک طبابت می‌کردند. متأسفانه مستندات و اطلاعات لازم دراین‌باره برای نویسنده قابل‌دسترسی نیست. اگر دراین‌باره کسی یا کسانی اطلاعات و مستنداتی دارند موجب امتنان خواهد بود نسخه‌ای از آن(ها) را در اختیار این سایت قرار دهند تا ضمن انتشار به نام خودشان، ابعاد ناروشن این موضوع برای علاقه‌مندان و پژوهشگران روشن شود.
تک پودمان مترجمی زبان اسپرانتو در لیست تک پودمان‌های دانشگاه جامع علمی کاربردی از امسال قابل انتخاب و تحصیل است. این رشته با تلاش و پیگیری اسپرانتودانان و اسپرانتودوستان عرصه دانشگاهی آقای دکتر احمد مدبر، خانم دکتر الهام خانیان و آقای دکتر عبدالحمید دلشاد محقق شده است. سرفصل این پودمان را که شامل شش درس و ریزمحتوای آن هست از سایت رسمی دانشگاه جامع علمی کاربردی از اینجا قابل پیاده سازی است. این رشته برای اولین بار در ایران و در خاورمیانه ارائه می‌شود.
امثال‌وحکم اسپرانتو (خردنامه زامنهوف) با ترجمه‌ی پروین ثروتیان توسط انتشارات عطایی در سال ۱۳۸۹ منتشرشده است. این کتاب در ۸۰ صفحه و به صورت دوزبانه (فارسی/ اسپرانتو) است که در واقع گزینشی از محتوای فرهنگ اسپرانتو فارسی تألیف بدیع اله صمیمی می‌باشد.
انجمن اسپرانتوی ایران نقش مؤثر و سازنده‌ای در کمک به تدوین و انتشار کتاب‌های بنیادی آموزش زبان اسپرانتو برای عرب‌زبان‌ها داشته است و در این رابطه خدمت بزرگی به دنیای اسپرانتو در جهان عرب کرده است. ویراستاری، تنظیم و تدوین دو کتاب منتشرشده از طرف انجمن جهانی اسپرانتو: “القاموس الواضح اسبرانتو – عربی“، “منهاج الاسبرانتو” و کتاب هنوز منتشرنشده “القاموس الواضح عربی – اسبرانتو“. هر سه کتاب تألیف جورج ابراهیم (اسپرانتودان فقید آرژانتینی با اصالت سوریه‌ای) هستند که دست‌نوشته‌های ایشان در ایران توسط موسسه سبزاندیشان (انجمن اسپرانتوی ایران و به یاری اعضای توانمند آن) مورد بازبینی، ویرایش، تصحیح و تایپ واقع‌شده است.
